1 Giới thiệu

Chỉnh nha là chuyên ngành nha khoa liên quan đến tăng trưởng và phát triển của khuôn mặt và quá trình hình thành cung răng ( mọc răng ), cũng như chẩn đoán, dự phòng và điều chỉnh bất thường về răng miệng và khuôn mặt. Từ Chỉnh nha xuất phát từ tiếng Hy Lạp, orth có nghĩa là làm thẳng và odons có nghĩa là răng.

Chỉnh nha được tiến hành ở đâu?

Đa số điều trị chỉnh nha được tiến hành bởi bác sĩ chỉnh nha lâm sàng bao gồm chuyên gia chỉnh nha và những nha sĩ quan tâm đặc biệt đối với chuyên ngành chỉnh nha. Dù mức độ chuyên môn trong nhóm thứ hai không cao, nhưng họ vẫn được trải qua đào tạo chính qui về chỉnh nha, đào tạo nâng cao dày ở mức sau đại học. Bệnh viện cũng cung cấp dịch vụ chỉnh nha cho bệnh nhân cần điều trị ở nhiều lĩnh vực về điều chỉnh tình trạng sai khớp cắn, điều này rất có giá trị trong mục đích giảng dạy và đào tạo. Tại Anh, các dịch vụ nha khoa cộng đồng cũng cung cấp điều trị cho những người ở hoàn cảnh khó khăn nhưng chấp nhận điều trị.

Điều trị chỉnh nha: Cố định hay tháo lắp

Đa số điều trị chỉnh nha được tiến hành đều sử dụng khí cụ chỉnh nha cố định. Tỷ lệ bệnh nhân điều trị bằng khí cụ cố định ngày càng tăng trong thời gian qua (Bảng 1.1). Tương ứng là tỷ lệ bệnh nhân điều trị bằng khí cụ tháo lắp giảm xuống. Chất lượng ( hoàn thiện) kết quả điều trị cũng được cải thiện đáng kể khi sử dụng khí cụ cố định, so với khi sử dụng khí cụ tháo lắp. Tuy nhiên, mỗi loại khí cụ điều trị chỉnh nha vẫn có vai trò sử dụng riệng, và được chỉ định trong từng trường hợp cụ thể ( Sẽ được trình bày ở những chương sau ).

Khí cụ tháo lắp (Ví dụ như khí cụ chức năng) là công cụ phụ trợ hữu ích để đơn giản hóa điều trị bằng khí cụ cố định ( bước điều trị tiếp theo) . Việc sử dụng kí cụ cố định không nên áp dụng bừa bãi mà yêu cầu bác sĩ phải cần trải qua đào tạo toàn diện ( kỹ càng ).

Phạm vi của Chỉnh nha

Điều trị chỉnh nha thường được tiến hành để kiểm soát sai khớp cắn. Sai khớp cắn được định nghĩa là bất kỳ mức độ lệch lạc nào so với tình trạng khớp cắn bình thường hoặc lý tưởng, và chúng ta phải hiểu rằng đây không phải là một bệnh mà chỉ là một biến thể bình thường. Nhưng khi điều này tác động đến sức khỏe răng miệng hoặc tâm lý ở, chúng ta cũng nên cân nhắc đến điều trị chỉnh nha .

Bên cạnh việc kiểm soát sai khớp cắn, chuyên gia chỉnh nha ngày càng cải thiện kết quả điều trị từ hình thái của cung răng hoặc kết hợp điều trị phẫu thuật ( với sự kết hợp của nhiều chuyên ngành khác , Hình 1.1A-E). Ví dụ, chỉnh nha có thể hỗ trợ:

• Phục hình

• Kiểm soát sai lệch ( phân ly ) xương nặng kết hợp với phẫu thuật chỉnh hình

• Kiểm soát khe hở môi và vòm miệng

• Kiểm soát biến dạng sọ mặt nặng

• Kiểm soát tắc nghẽn đường thở trong khi ngủ